faq-abscess

Ενδοδοντία

ΕΝΔΟΔΟΝΤΙΑ

Απονευρώσεις
Οδοντικά κατάγματα
Οδοντικό απόστημα

Απονευρώσεις

Οδοντικά κατάγματα

Το χαμόγελό μας είναι φτιαγμένο για να διαρκέσει μια ζωή. Στην πραγματικότητα, το σμάλτο των δοντιών είναι η σκληρότερη ουσία του ανθρώπινου σώματος, σκληρότερο κι από τα οστά. Το σμάλτο ή αδαμαντίνη έχει υψηλή αντοχή στην αποτριβή και την διάβρωση. Λόγω της αύξησης του μέσου όρου ζωής και, επιπροσθέτως, της έκθεσης των δοντιών σε καταπονήσεις όπως σφίξιμο, άλεση, και μάσηση σκληρών αντικειμένων, η ακεραιότητα των δοντιών μπορεί να κινδυνεύσει. Αν υποψιάζεστε πως υπάρχει κάταγμα σε κάποιο δόντι σας, είναι σημαντικό να αναζητήσετε την θεραπεία γρήγορα, πριν να επιδεινωθεί το πρόβλημα.

Πώς γίνεται η διάγνωση του οδοντικού κατάγματος

Τα οδοντικά κατάγματα εμφανίζουν ένα εύρος συμπτωμάτων, συμπεριλαμβανομένου του πόνου κατά την μάσηση, πιθανώς εκλυόμενου κατά την πίεση στο δάγκωμα ή του πόνου όταν το δόντι εκτίθεται σε ακραίες θερμικές μεταβολές. Σε πολλές περιπτώσεις, ο πόνος έρχεται και φεύγει· ο οδοντίατρος τότε ίσως αντιμετωπίσει δυσκολία στο να διακρίνει ποιο δόντι είναι υπεύθυνο για την ενόχληση. Αρχή άρθρου

Γιατί ένα οδοντικό κάταγμα προκαλεί πόνο

Για να κατανοήσουμε το γιατί το οδοντικό κάταγμα πονάει, είναι χρήσιμο να γνωρίζουμε κάποιες πληροφορίες σχετικά με την ανατομία των δοντιών. Στο εσωτερικό του δοντιού, κάτω από το λευκό σμάλτο και την λιγότερο σκληρή οδοντίνη, βρίσκεται ο μαλακός ιστού του δοντιού που ονομάζεται πολφός. Ο πολφός περιέχει τα νεύρα και τα αγγεία του δοντιού. Όταν σπάσουν οι εξωτερικοί σκληροί ιστοί του δοντιού, λόγω της μάσησης μπορεί να προκληθεί κινητικότητα στα κατεαγότα τμήματα και να ερεθιστεί ο πολφός. Σταδιακά, ο πολφός θα υποστεί μη αναστρέψιμη βλάβη. Τότε, το δόντι δεν θα πονά μόνο κατά την διάρκεια της μάσησης αλλά μπορεί να γίνει ευαίσθητο στις θερμικές μεταβολές. Αργότερα, το δόντι αρχίζει να πονά αυτόματα, χωρίς εξωτερικό αίτιο. Μεγάλα κατάγματα οδηγούν σε φλεγμονή του πολφικού ιστού, (δηλ. του νεύρου), η οποία είναι να μεταδοθεί στο οστό και στα ούλα που περιβάλλουν το δόντι.

Πώς θεραπεύεται ένα οδοντικό κάταγμα;

Υπάρχουν διάφοροι τύποι καταγμάτων.
Η θεραπεία και η πρόγνωση εξαρτώνται από τον τύπο, την θέση και την έκταση του κατάγματος.
Τι κάνουμε αν σπάσει κομμάτι του δοντιού;
Τα ραγίσματα/σπασίματα αποτελούν την πλειοψηφία των οδοντικών τραυματισμών. Τα περισσότερα περιστατικά αντιμετωπίζονται είτε με την επανασυγκόλληση του σπασμένου τμήματος, στην περίπτωση που έχει σπάσει κομμάτι σμάλτου, είτε με ένα λευκό σφράγισμα. Είναι σημαντικό να επισκεφθείτε τον οδοντίατρο το συντομότερο για να αποφύγετε επιδείνωση της κατάστασης.

Ραγίσματα

Τα ραγίσματα είναι μικρά κατάγματα που αφορούν μόνο την εξωτερική αδαμαντίνη (σμάλτο). Είναι συνήθεις στα δόντια των ενηλίκων. Είναι ρηχές, δεν προκαλούν πόνο και δεν εμπνέουν ανησυχία, εκτός από την αισθητική. Τα ραγίσματα είναι μικρά κατάγματα που αφορούν μόνο την εξωτερική αδαμαντίνη (σμάλτο). Είναι συνήθεις στα δόντια των ενηλίκων. Είναι ρηχές, δεν προκαλούν πόνο και δεν εμπνέουν ανησυχία, εκτός από την αισθητική.

Σπασμένο φύμα

Όταν σπάσει ένα κομμάτι της μασητικής επιφάνειας του δοντιού, συνήθως γύρω από ένα σφράγισμα, αυτό ονομάζεται σπασμένο φύμα. Σπάνια επηρεάζει τον πολφό και συνήθως δεν προκαλεί πολύ πόνο. Η θεραπεία, συνήθως, είναι η κατασκευή στεφάνης. Αν πονάτε όταν αναπνέετε από το στόμα ή όταν πίνετε κρύα ροφήματα, δαγκώστε μία καθαρή, υγρή γάζα ή ένα μικρό ύφασμα για να ανακουφιστείτε από τα επώδυνα συμπτώματα, μέχρι να φτάσετε στο οδοντιατρείο. Μην χρησιμοποιείτε τοπικά αναισθητικά ή αλοιφές ή ασπιρίνη πάνω στην επώδυνη περιοχή. Μην κάνετε πλύσεις με οινοπνευματώδη ποτά. Προκαλούν έγκαυμα.

Κάθετο κάταγμα μύλης

Κάθετο κάταγμα μύλης είναι το κάταγμα που εκτείνεται από την μασητική επιφάνεια του δοντιού προς την ρίζα κάθετα. Το δόντι δεν διαχωρίζεται πάντα στα δύο - το κάταγμα, όμως, μπορεί να συνεχίσει να επεκτείνεται. Η έγκαιρη διάγνωση είναι απαραίτητη για να σωθεί το δόντι. Στην περίπτωση που το κάταγμα έχει επεκταθεί μέχρι το νεύρο, το δόντι θεραπεύεται με ενδοδοντική θεραπεία (απονεύρωση). Παρ’όλα αυτά, αν το κάταγμα εκτείνεται κάτω από τα ούλα, δεν είναι πλέον θεραπεύσιμο, το δόντι δεν μπορεί να σωθεί και πρέπει να γίνει εξαγωγή. Για αυτό είναι πολύ σημαντική η έγκαιρη θεραπεία. Ένα δόντι που έχει κάταγμα σταδιακά θα επιδεινώνεται, με κατάληξη την απώλεια του δοντιού. Η έγκαιρη διάγνωση και θεραπεία είναι απαραίτητες για την σωτηρία τέτοιων δοντιών.

Εκτεταμένο κάταγμα

Είναι συχνά το αποτέλεσμα της μακροχρόνιας εξέλιξης ενός κατάγματος. Αναγνωρίζεται από μία γραμμή κατάγματος με διακριτά ξεχωριστά τμήματα. Ένα δόντι σπασμένο στα δύο δεν μπορεί να σωθεί ολόκληρο. Η θέση και η έκταση του κατάγματος καθορίζουν αν μπορεί να σωθεί ένα τμήμα του δοντιού. Σε κάποιες, περιπτώσεις, πραγματοποιούμε ενδοδοντική θεραπεία για να σώσουμε τμήμα του σπασμένου δοντιού.

Κάθετο κάταγμα ρίζας

Τα κάθετα κατάγματα ρίζας ξεκινούν από την ρίζα και επεκτείνονται προς τα πάνω, προς την μασητική επιφάνεια του δοντιού. Τις περισσότερες φορές, δεν δίνουν εμφανή συμπτώματα που να δηλώνουν την παρουσία τους και για αυτό συνήθως δεν ανιχνεύονται για μεγάλο χρονικό διάστημα. Γίνονται αντιληπτά όταν έχουν ήδη μολυνθεί το οστό και τα ούλα. Συχνά, η θεραπεία εκλογής είναι η εξαγωγή. Είναι, όμως, δυνατόν, κάποιες φορές, να γίνει ενδοδοντική θεραπεία (απονεύρωση) για να σωθεί ένα τμήμα του σπασμένου δοντιού.

Μετά την θεραπεία, το δόντι θα ιαθεί πλήρως;

Αντίθετα με τα σπασμένα οστά, τα σπασμένα δόντια δεν επουλώνονται. Και μετά την θεραπεία που θα ακολουθηθεί, κάποια κατάγματα μπορεί να συνεχίσουν να επεκτείνονται , οδηγώντας στην απώλεια του δοντιού. Η τοποθέτηση στεφάνης παρέχει μέγιστη προστασία αλλά δεν μπορεί να εγγυηθεί την επιτυχία σε όλες τις περιπτώσεις.

Η θεραπεία ενός σπασμένου δοντιού είναι σημαντική διότι ανακουφίζει από τα συμπτώματα του πόνου και μειώνει τις πιθανότητες επιδείνωσής του. Μετά την θεραπεία, τα σπασμένα δόντια εξακολουθούν να λειτουργούν μέσα στο στόμα συμβάλλοντας στην διευκόλυνση της μάσησης. Αρχή άρθρου

Πώς αποτρέπονται τα οδοντικά κατάγματα;

Παρ’όλο που τα οδοντικά ραγίσματα/κατάγματα δεν είναι απόλυτα προβλέψιμα, υπάρχουν κάποια προληπτικά μέτρα για την αποφυγή τους: Αποφύγετε να μασάτε σκληρά αντικείμενα, όπως παγάκια, στυλό, σκληρούς ξηρούς καρπούς. Αποφύγετε να σφίγγετε και να τρίζετε τα δόντια σας. Αν σφίγγετε ή τρίζετε τα δόντια κατά την διάρκεια του ύπνου, συμβουλευθείτε τον οδοντίατρο σας για την κατασκευή ειδικού νάρθηκα νυκτός.Να φοράτε νάρθηκες ή προστατευτικές μάσκες κατά την ενασχόλησή σας με αθλήματα με σωματική επαφή.

Οδοντικό απόστημα

Οδοντικό Απόστημα

Ένα απόστημα δοντιού είναι μια οξεία οδοντιατρική φλεγμονή που δημιουργείται ως αποτέλεσμα μόλυνσης των δοντιών ή των ούλων. Είναι μια πυώδης φλεγμονή που χαρακτηρίζεται απο την συγκέντρωση πύου στην περιοχή γύρω από μια ρίζα δοντιού ή στα ούλα. Τα οδοντικά αποστήματα μπορεί να προκληθούν είτε από τερηδονισμένα δόντια ή απο περιοδοντίτιδα. Αποτελούν την πιο συνηθισμένη αιτία που πολλοί ασθενείς επισκέπτονται τους οδοντιάτρους με έντονο πονόδοντο.

Τύποι οδοντικών αποστημάτων
Υπάρχουν 3 τύποι οδοντικών αποστημάτων με βάση την αιτιολογία και την περιοχή του στόματος όπου δημιουργούνται:

Ακρορριζικό απόστημα δοντιού. Το ακρορριζικό απόστημα (δηλαδή αυτό που σχηματίζεται γύρω από την άκρη μιας ρίζας του δοντιού) είναι η πιο χαρακτηριστική μορφή οδοντικού αποστήματος. Δημιουργείται όταν μολύνεται ο πολφός του δοντιού λόγω τερηδόνας.
Περιοδοντικό απόστημα. Στην περίπτωση του περιοδοντικού αποστήματος η αιτία είναι συνήθως σοβαρή περιοδοντική νόσος (περιοδοντίτιδα) ή τραυματισμός των ούλων. Το περιοδοντικό απόστημα αναπτύσσεται στα ούλα (ουλικό απόστημα) ή στο οστό του φατνίου που περιβάλλει το δόντι.
Περιμυλικό απόστημα δοντιού. Πρόκειται για μια ειδική μορφή περιοδοντικού αποστήματος που σχηματίζεται λόγω φλεγμονής και μόλυνσης των ούλων γύρω απο τη μύλη ενός ημιέγκλειστου δοντιού (περιστεφανίτιδα).

Αιτίες που προκαλούν οδοντικά αποστήματα

Ανεξάρτητα σπο το είδος τους, όλα τα οδοντικά αποστήματα είναι το αποτέλεσμα μιας προϋπάρχουσας λοίμωξης στο στόμα. Ο σχηματισμός και συγκέντρωση πύου που είναι το κύριο χαρακτηριστικό ενός αποστήματος είναι ουσιαστικά μια παρενέργεια της «μάχης» του ανοσοποιητικού συστήματος του σώματος μας με τα βακτήρια που έχουν προκαλέσει τη λοίμωξη. Το πύον είναι ένα μείγμα λευκών αιμοσφαιρίων και μικροβίων (ζωντανών και νεκρών), κυτταρικών υγρών, και υγροποιημένων νεκρών ιστών. Η μόλυνση μπορεί να έχει προκληθεί από:

Τερηδόνα. Ένα ακρορριζικό απόστημα δοντιού αναπτύσσεται συνήθως όταν η τερηδόνα σε ένα δόντι δεν αντιμετωπιστεί εγκαίρως πριν φθάσει και μολύνει τον οδοντικό πολφό. Η βακτηριακή λοίμωξη προκαλεί την φλεγμονή και τελικά το θάνατο των ιστών του πολφού, και συνεχίζει να επεκτείνεται μέσω των ριζικών σωλήνων προς τη ρίζα/ρίζες του δοντιού. Τελικά, τα βακτήρια φθάνουν στο ανοικτό άκρο της ρίζας, βγαίνουν απο το δόντι και μολύνουν το οστό γύρω απο τη ρίζα του δοντιού δημιουργώντας σταδιακά το ακρορριζικό απόστημα. Εκτός από την τερηδόνα, η μόλυνση του πολφού και το οδοντικό απόστημα μπορεί να προέλθουν απο ένα ράγισμα του δοντιού ή ένα ελαττωματικό σφράγισμα ή στεφάνη που δημιουργούν μια πύλη εισόδου των μικροβίων στο δόντι.
Περιοδοντίτιδα. Η περιοδοντίτιδα είναι μια σοβαρή πάθηση των ούλων που οδηγεί σε υφίζηση και αποκόλληση τους απο τα δόντια δημιουργώντας βαθείς θύλακες μεταξύ δοντιών και ούλων. Η ύπαρξη αυτών των περιοδοντικών θυλάκων επιτρέπει στα βακτήρια να εισέλθουν βαθιά ανάμεσα στα δόντια και τα γύρω ούλα και το οστό μολύνοντας τα. Αν η μόλυνση δεν αντιμετωπιστεί με βαθύ καθαρισμό των δοντιών, γρήγορα θα δημιουργηθεί ένα περιοδοντικό απόστημα.

Συμπτώματα οδοντικού αποστήματος

Ένα απόστημα δοντιού είναι συνήθως αρκετά επώδυνο, και εμφανίζεται ως μια πρησμένη περιοχή που είναι θερμή στην αφή. Τα κύρια συμπτώματα που συνδέονται με ένα οδοντικό απόστημα είναι:

Έντονος, επίμονος, και συνεχής πονόδοντος.
Οίδημα
Πόνος κατά τη μάσηση
Ευαισθησία των δοντιών στο ζεστό, το κρύο ή την πίεση
Ορατό εξόγκωμα στα ούλα κοντά σε ένα δόντι
Εκροή πύου στο στόμα
Άσχημη γεύση στο στόμα και δυσάρεστη αναπνοή
Ερυθρότητα και πρήξιμο των ούλων, στο σαγόνι ή το πρόσωπο
Δυσκολία πλήρους ανοίγματος του στόματος ή κατά την κατάποση
Διόγκωση των λεμφαδένων στο λαιμό

Παρά το γεγονός ότι ένα απόστημα ακολουθείται πάντα απο έντονο πονόδοντο, αυτό μπορεί να αναπτύσσεται προοδευτικά για μεγάλο χρονικό διάστημα πριν ακόμη εμφανιστεί ο πόνος αποκαλύπτοντας την ύπαρξή του. Καθώς συγκεντρώνεται όλο και περισσότερο πύον, η πίεση αυξάνεται και το απόστημα γίνεται όλο και πιο επώδυνο. Μερικές φορές το πύον μπορεί να βρεί δίοδο αποχέτευσης στο στόμο είτε μέσω των περιοδοντικών θυλάκων και της ουλοδοντικής σχισμής είτε μέσω της δημιουργίας συριγγίου. Κάθε φορά που το πύον του αποστήματος καταφέρνει να παροχετευθεί στο στόμα, ο πόνος μπορεί να μειώνεται σημαντικά, αλλά δυστυχώς η μόλυνση παραμένει και συνεχίζει την καταστροφή των περιοδοντικών ιστών. Για αυτό το λόγο πρέπει να επισκεπτόμαστε πάντα τον οδοντίατρο μας όταν υπάρχει υποψία δημιουργίας οδοντικού αποστήματος, ανεξάρτητα απο το αν ο πόνος δείχνει ότι έχει υποχωρήσει.

Πώς θεραπεύονται τα οδοντικά αποστήματα

Το είδος της θεραπείας για ένα οδοντικό απόστημα εξαρτάται από τη σοβαρότητα και την έκταση της μόλυνσης. Οι στόχοι της θεραπείας ενός οδοντικού αποστήματος είναι κατ' αρχήν η ανακούφιση του ασθενή από τον πόνο, η εξάλειψη της μόλυνσης, και η αποκατάσταση του δοντιού (αν είναι δυνατόν).

Η θεραπεία μπορεί να περιλαμβάνει:

Ανακούφιση απο τον πόνο

Όταν ο οδοντίατρος ανοίξει το απόστημα και παροχετεύσει το συγκεντρωμένο πύον, απελευθερώνει την πίεση από τους ιστούς γύρω από το απόστημα, παρέχοντας μια σημαντική ανακούφιση από τον οξύ πόνο. Αυτό μπορεί να γίνει είτε μέσω ενός ανοίγματος διαμέσου της κορυφής του δοντιού σε περίπτωση ακρορριζικού αποστήματος ή μέσω μιας τομής στα ούλα σε περίπτωση που υπάρχει περιοδοντικό απόστημα.

Εάν δεν μπορείτε να πάτε αμέσως στον οδοντίατρο, μπορείτε να δοκιμάσετε τα εξής για την προσωρινή ανακούφιση του πόνου:

Βάλτε ένα κρύο επίθεμα έξω από το μάγουλο. Θα ανακουφίσει τον πόνο και θα μειώσει τη φλεγμονή του προσώπου.
Πάρτε ένα παυσίπονο για προσωρινή ανακούφιση απο τον πόνο.
Κάνετε πλύσεις με χλιαρό αλατόνερο. Βοηθά στην αποχέτευση του πύου, καθαρίζει το στόμα και ανακουφίζει από τον πόνο.

Απονεύρωση - Ενδοδοντική Θεραπεία

Η ενδοδοντική θεραπεία (απονεύρωση του δοντιού) μπορεί στις περισσότερες περιπτώσεις να εξαλείψει τη μόλυνση και να σώσει ένα δόντι που έχει εμφανίσει οδοντικό απόστημα. Η απονεύρωση περιλαμβάνει την πλήρη αφαίρεση των μολυσμένων ιστών από το θάλαμο του πολφού και απο τους ριζικούς σωλήνες. Το δόντι κατόπιν σφραγίζεται και αποκαθίσταται με ένα σφράγισμα ή στεφάνη.

Αντιβιοτικά

Σε κάποιες περιπτώσεις, όταν κριθεί απαραίτητο, θα συστήσουμε την λήψη αντιβιοτικών για μερικές ημέρες πριν από την έναρξη της θεραπείας ενός οδοντικού αποστήματος, ειδικά αν υπάρχει εκτεταμένο οίδημα. Ωστόσο, τα αντιβιοτικά δεν μπορούν να απομακρύνουν το συσσωρευμένο πύον, που πρέπει να παροχετευθεί απο τον οδοντίατρο. Η χρήση αντιβιοτικών ενδέχεται να παραταθεί για λίγες ημέρες μετά τη θεραπεία μέχρι να βεβαιωθούμε ότι έχει καταπολεμηθεί πλήρως η μόλυνση.

Εξαγωγή του δοντιού

Η εξαγωγή δοντιού καθίσταται αναγκαία όταν το δόντι έχει υποστεί σοβαρή ζημιά και η μόλυνση δεν μπορεί να καταπολεμηθεί με ενδοδοντική θεραπεία. Στη σύγχρονη οδοντιατρική η εξαγωγή του δοντιού θεωρείται μόνο ως τελευταία επιλογή και όχι ως εναλλακτική λύση της ενδοδοντικής θεραπείας.

Επιπλοκές που μπορεί να προκληθούν από ένα απόστημα δοντιού

Ένα οδοντικό απόστημα μπορεί να προκαλέσει σοβαρές επιπλοκές στην υγεία, και σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να γίνει απειλητικό για τη ζωή. Οι πιο συχνές επιπλοκές λόγω οδοντικών αποστημάτων περιλαμβάνουν:

Απώλεια δοντιών
Εξάπλωση της μόλυνσης στους μαλακούς ιστούς του προσώπου (facial cellulitis)
Εξάπλωση της μόλυνσης στο οστό της κάτω ή άνω γνάθου (οστεομυελίτιδα)
Εξάπλωση της μόλυνσης από τις ρίζες των άνω γομφίων στις κοιλότητες των ιγμορείων (ιγμορίτιδα).
Εξάπλωση της μόλυνσης σε άλλες περιοχές του σώματος προκαλώντας θρόμβωση του σηραγγώδους κόλπου, ενδοκαρδίτιδα, πνευμονία, ή άλλες διαταραχές.
Οδοντικά αποστήματα που έχουν επεκταθεί στη βάση του στόματος ή του λαιμού μπορεί να γίνουν απειλητικά για τη ζωή (στηθάγχη του Ludwig), εμποδίζοντας τον αεραγωγό και προκαλώντας δυσκολία στην αναπνοή.

Στα χρόνια πριν από το Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο και την ανακάλυψη της πενικιλίνης, δεν ήταν ασυνήθιστο να πεθαίνουν ασθενείς από επιπλοκές λόγω μόλυνσης των δοντιών και των ούλων. Συμπτώματα όπως οίδημα και πόνος στο στόμα όταν συνδυάζονται με πυρετό, ρίγη, ναυτία, έμετο, διάρροια αποτελούν ενδείξεις σοβαρών επιπλοκών οδοντικού αποστήματος. Επισκεφθείτε άμεσα τον οδοντίατρο.